PEEL EN MAAS | Donderdag 13 september 2018

Fred van den Munckhof zou een goeie journalist zijn; hij is razend nieuwsgierig, zoekt naarstig naar verhalen achter mensen en schrijft ze op. Die mensen zijn in dit geval de 31.600, voornamelijk, Duitse oorlogsslachtoffers die in Ysselsteyn liggen begraven. Hij fotografeerde tien jaar geleden de duizenden kruizen op de graven aan de Timmermansweg, zette ze op www.findagrave.com en wachtte geduldig op reacties. Die kwamen bij honderdtallen.

Vorige week kwamen Barbara Plechaty en dochter Dorothy vanuit Amerika naar Ysselsteyn voor een bezoek aan het graf van vader en opa Kurt Kiecker. Op internet waren ze gestuit op het grafkruis (door Van den Munckhof op de site gezet) van hun gesneuvelde familielid.

Vlnr: Richard Schoutissen, Barbara Plechaty, Dorothy Plechaty en Fred van den Munckhof bij het graf van Kurt Kiecker.

Door Henk Baltussen | Foto’s Dennis Velders

Fred van den Munckhof haalde vorige week persoonlijk moeder en dochter op bij het station in Deurne om ze naar de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn te brengen. “Ze komen uit New York en zijn in Europa voor een vakantie en familiebezoek in Duitsland. Voordat ze op reis gingen keek Dorothy wat rond op internet en kwam op findagrave.com het grafkruis tegen van haar opa Kurt Kiecker. Moeder en dochter besloten toen tijdens hun vakantie naar Ysselsteyn te komen en namen contact op met mij.” Moeder Barbara (1937) stond 48 jaar geleden al eens bij het graf van haar vader. Ze leefde in de veronderstelling dat zijn graf na al die jaren niet meer zou bestaan. Daarbij was ze Europa ook uit het oog verloren. Ze was na de oorlog al au pair in New York terechtgekomen, ging terug naar Duitsland, waar ze haar draai niet meer kon vinden, om vervolgens terug te keren naar Amerika. Daar ontmoette ze een Tsjechische man, trouwde en kreeg twee kinderen. Barbara was enigst kind van Kurt Kiecker (1908) die al ober werkzaam was in Danzig (Gdansk). Als Duits dienstplichtig militair moest hij de oorlog in, sneuvelde op 19 september 1944 in Best, werd daar begraven, waarna hij in 1947 een plaats kreeg in Ysselsteyn.
.

Tien jaar bleef de familie Kiecker onwetend over het lot van Kurt. Dat had volgens van den Munckhof een hele impact op het gezin Kiecker, waarvan de weduwe nooit meer hertrouwd is. Dorothy zegt het belangrijk te vinden dat ze bij het graf van haar opa was. “Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in onze familiehistorie. We hebben nooit geweten waar opa precies was gesneuveld. Dat hebben we nu van Fred gehoord. Tien jaar na zijn dood is hij geïdentificeerd door zijn gebit. Mijn moeder verteld vaak over de oorlog die zij als kind meemaakte. Over haar vader weet ze jammer genoeg niet veel. Ik was verrast en verbaasd dat iemand, Fred dus, de moeite had genomen om alle graven met kruisen op internet te zetten. Ik wil graag een keer terugkeren naar Ysselsteyn om ook meer over de omgeving te weten komen. Ik denk dat mijn broer dan meegaat.” Dit zijn de verhalen die van den Munckhof wil optekenen. “Er liggen daar duizenden mensen met elk een eigen verhaal. Daar ben ik nieuwsgierig naar. De meeste waren gewone wensen die noodgedwongen een oorlog zijn ingetrokken. De verhalen erachter zijn soms schrijnend. Natuurlijk liggen in Ysselsteyn ook pure misdadigers, onder wie enkele Nederlanders die echt fout zijn geweest. Daar ga je erg omzichtig mee om. Je wilt geen platform zijn voor mensen met verkeerde denkbeelden. Was Ysselsteyn een Britse of Amerikaanse begraafplaats geweest, had ik hetzelfde gedaan. In Venray en Overloon zijn oorlogskerkhoven met vooral Britse soldaten. Die heb ik ook op findagrave.com gezet.”
.

Stichting Oorlogsslachtoffers | Richard Schoutissen

Van den Munckhof werkt daarbij veel samen met Richard Schoutissen uit Deurne die veel onderzoek doet naar gesneuvelde Duitse militairen (www.oorlogsslachtoffers.nl). De Venraynaar benadrukt nog maar eens dat hij absoluut geen sympathieën koester voor nazi-Duitsland. Hoe kwam van den Munckhof tot zijn niet alledaagse hobby? “Bij graafwerk bij mijn schoonvader in Overloon vond ik lang geleden stoffelijke resten van een militair, een helm met een kaart erin.
In die tijd werd in Overloon regelmatig overblijfselen gevonden. Dat intrigeerde mij. Die slachtoffers zijn mensen zoals ik, dacht ik dan. Hadden een thuis, familie en vinden dan ver van huis op vaak gruwelijke wijze de dood. Niemand hoort nog ooit iets van ze. Daar raakte ik door getriggerd.”

.

‘Als in Ysselsteyn een Engels kerkhof was, had ik precies hetzelfde gedaan’

Tien jaar terug, bij een toevallig bezoek aan het oorlogskerkhof in Ysselsteyn, besloot hij er wat mee te gaan doen. “Ik moest van de boktor wat meer gaan bewegen en kocht een fiets. Op een keer kwam ik langs de begraafplaats in Ysselsteyn en stapte af om daar wat rust te nemen en las al die namen op de kruizen. Het liet me niet los. Waren die mensen echt zo slecht? In die tijd ontdekte ik ook de site findagrave.com en maakte een eigen account aan. Alle kruizen met namen van Ysselsteyn zette ik erop.”

De bedoeling van de site is om overledenen, en niet alleen soldaten, daarop ene plek te geven. Inmiddels staan er zo’n 63 miljoen namen op. Nabestaanden kunnen er hun reacties kwijt. Tot op heden kreeg van den Munckhof er zo’n vijfhonderd uit de hele wereld. Elf keer mondde het contact uit tot een bezoek aan het Ysselsteynse kerkhof. Van den Munckhof gooit alleen een angel uit, zoekt niet actief naar nabestaanden. “De reactie moet van één kant komen. Soms zijn die minder leuk. Zoals van een iemand uit Amerika die erg boos was omdat ze dacht dat wij graven verstoorden, ‘Laat ze met rust’, schreef ze. Heb haar uitgelegd hoe ik precies te werk ga.”